“Je mag nu eten voor twee” is een veelgehoorde uitspraak wanneer iemand zwanger is. Dat is niet nodig, maar het lichaam vraagt natuurlijk wel wat extra’s. Gezonde voeding is de basis, maar levert niet alle zwangerschapsvitamines. Het is tijdens de zwangerschap nodig om extra vitamines te nemen.
Gezond eten is in deze periode daarom extra belangrijk. Als je dit doet krijg je in principe ook voldoende vitamines en mineralen binnen. Uitzonderingen hierop zijn vitamine D en foliumzuur.
Het advies voor zwangere vrouwen is om dagelijks 10 microgram extra vitamine D te nemen. Vitamine D is nodig om calcium goed op te nemen uit de voeding. Calcium zorgt voor de opbouw en instandhouding van een stevig skelet.
Je hebt ook extra foliumzuur nodig tijdens de zwangerschap. Dagelijks 400 microgram. Onderzoek heeft uitgewezen dat een tekort aan foliumzuur in de eerste weken van de zwangerschap (op het moment dat de zwangerschap vaak nog niet is vastgesteld) het risico op een ‘open ruggetje’ (spina bifida) bij de baby verhoogt. Dit is een aangeboren afwijking waarbij de wervelkolom of de schedel niet volledig is gesloten.
Vitamine A speelt een belangrijke rol bij de groei en een goede vitamine A-voorziening tijdens de zwangerschap is daarom van groot belang. De aanbeveling voor vitamine A is tijdens de zwangerschap verhoogd van 700 naar 800 microgram per dag.
Een te hoge inname van vitamine A kan in de vroege zwangerschap de vrucht beschadigen bij daarvoor gevoelige vrouwen. Omdat lever grote hoeveelheden vitamine A kan bevatten, raadt de Gezondheidsraad zwangere vrouwen af om lever te eten. Zo bevat 100 gram runderlever al ruim 11.000 microgram vitamine A, ver boven de veilige bovengrens van 3000 microgram per dag. Matig gebruik van leverproducten levert tijdens de zwangerschap geen problemen op, mits het niet wordt gecombineerd met een multivitaminesupplement met vitamine A. Een sneetje leverpastei bevat 400 microgram vitamine A.
Mogelijk vanwege de waarschuwingen voor vitamine A halen zwangere vrouwen vaak niet de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van 800 microgram vitamine A per dag. Uit de Voedselconsumptiepeiling uit 1998 blijkt dat de gemiddelde inname tijdens de zwangerschap 829 microgram vitamine A per dag is. Ook een tekort kan schadelijk zijn: vitamine A is essentieel voor een goede ontwikkeling van de foetus. Het is dus belangrijk om niet té voorzichtig te zijn met de inname van vitamine A.
Ben je benieuwd of je alle vitamines en mineralen binnenkrijgt? Doe de Zwangerschaps Vitaminetest.
Supplementen voor zwangere vrouwen
Tijdens de zwangerschap wordt aangeraden om dagelijks een supplement te gebruiken met 10 microgram vitamine D.
Een dagelijks supplement met 0,4 mg foliumzuur wordt geadviseerd gedurende vier weken voor tot acht weken na de conceptie. Acht weken na de conceptie komt overeen met week 10 van de zwangerschap. Er zijn speciale supplementen op de markt voor zwangere vrouwen.
Anoniem, Zo eet Nederland 1998, Resultaten van de Voedselconsumptiepeiling 1998, Voedingscentrum, Den Haag, 1998.
Vitamines voor zwangere vrouwen
Mineralen voor zwangere vrouwen
In deze tabel staat hoeveel vitamines vrouwen tijdens de zwangerschap per dag nodig hebben.
Vitaminea
Zwangere vrouwen
vitamine A (mcg RE/dag)
800
vitamine B1 (mg/dag)
1,4
vitamine B2 (mg/dag)
1,4
vitamine B3 (mg NE/dag)
17
vitamine B5 (mg/dag)
5
vitamine B6 (mg/dag)
1,9
vitamine B8 (mcg/dag)
40
vitamine B11 (mcg/dag)
400b
vitamine B12 (mcg/dag)
3,2
vitamine C (mg/dag)
85
vitamine Db (mcg/dag)
10c
vitamine E (αTE/dag)
10
vitamine K (mcg/dag)
90
a Eenheden weergegeven in milligram (mg) of microgram (mcg), RE = retinol eenheden, NE = nicotinezuur-equivalenten, αTE/dag = alfa tocoferol eenheden. bVoor de periode van vier weken voor de conceptie tot acht weken na de conceptie (10e week van de zwangerschap) wordt een supplement geadviseerd (400 microgram) bovenop de normale inname via de voeding. c Tijdens de zwangerschap wordt een supplement van 10 mcg per dag aanbevolen.
In deze tabel staat hoeveel mineralen vrouwen tijdens de zwangerschap per dag nodig hebben.
Mineraala
Zwangere vrouwen
calcium (mg/dag)
1000
magnesium (mg/dag)
280
kalium (mg/dag)
3100
fosfor (mg/kg/dag)
700
ijzer (mg/dag)
b
zink (mg/dag)
9
koper (mg/dag)
1
jodium (mg/dag)
175
seleen (mcg/dag)
60
chroom (mcg/dag)
30
mangaan (mg/dag)
3
fluoride (mg/dag)
2,9
molybdeen (mcg/dag)
65
a Eenheden weergegeven in milligram (mg) en microgram (mcg).